TÜBİTAK 1512 programı ve yeni girişimciler için bir pazarlama paradigması

İş kurmanızın bir hikmeti olmalı, dünyayı daha güzel bir yere çevirecek ürün ve hizmetler ortaya çıkarmalısınız. -Guy Kawasaki

TÜBİTAK 2012 yılında 1512 – Girişimcilik Aşamalı Destek Programı adıyla yeni bir hibe desteği vermeye başladı. Hibe almaya hak kazanan ilk grup şu günlerde ürün geliştirme, protip veya model yaratma üzerine kafa yorarken, 2013 dönemi hibe başvuruları 1. aşaması da geçen ay sonuçlandı. Onlar ise bu aralar iş planı hazırlamakla meşgul.

Böylelikle 50 yıllık tarihi boyunca bilimsel, teknolojik (teknik) ve akademik araştırma-geliştirmeye odaklanan, yakın zamanda yenilik ve inovasyon kavramlarına da vurgu yapan TÜBİTAK, bu program ile belki de ilk defa ticarileşme ve şirketleşme boyutlarıyla birlikte girişimciliği ön plana çıkarmış oldu.

Gözlemlerime göre 1512 girişimcileri arasında mühendis çoğunluk, projelerde ar-ge odaklılık, şirket yönetiminde ise üretim merkezli zihniyet dikkat çekiyor. Yani ticari ve girişimsel eksene henüz yeterince ağırlık verildiğini gözlemek zor. Hâl böyle olunca ister ilk ister ilerleyen aşamalarda olsun, girişimcilerin dikkatini bazı risklere çekmekte fayda var.

Şirketlerin sadece iki fonksiyonu vardır: İnovasyon ve pazarlama. -Milan Kundera (sözü popülerleştiren Peter Drucker)

İnovasyon yanı ağır basan girişimler pazarlama boyutunu ihmâl ederek, var olabilmek için üretimi yeterli gördüklerinde risk almış olurlar. Girişimci zihninde, faaliyetlerinde ve bütçesinde, ancak müşteri, piyasa ve pazarlama unsurlarına gereken yeri verdiğinde sağlıklı bir şirket yaratabilir.

İnovasyon ancak buluş hayata geçirilip üretilerek pazarlanabildiğinde anlam kazanır.-Alphan Manas

Pazarlama üretim hâllolduktan sonra ürünün doğru kitleye uygun fiyat ve satış stratejileriyle sunulması değildir. İşin daha en başından itibaren itici güç müşteri tercih, beklenti, istek ve ihtiyaçlarıdır.

Ürünleriniz için müşteri değil, müşterileriniz için ürün yaratın. -Seth Godin

Ürün geliştirmek için yapılan ar-ge kadar, pazarlama için de “ar-ge” yapmak gerekir. Patentli bir icat dahi olsa kendi kendine ürettiğini “dayatıyor” olmak girişimciyi zora sokar. Nihayetinde her şey müşteri ile başlar ve son bulur. İnovasyon, ürün geliştirme ve pazarlama ayrı işleyen ve bitince bir araya getirilen süreçler değil; tam tersine, sürekli olarak el ele giden süreçlerdir.

Pazarlamanın amacı tüketiciyi tanımaktır; hem de o kadar iyi ki, ürününüzü tam da hayâllerindeki gibi yaratırsınız ve kendi kendisini satar.-Peter Drucker

Müşterileriniz bireysel tüketiciler olabileceği gibi, şirketler de olabilir. Şirketler bizzat kendileri tüketmek için veya size satışta aracı-perakendeci olmak için müşteriniz olurlar. Bazen de sizin ürünleriniz başka şirketlerin kendi ürün ve hizmet konseptleri içinde dolaylı olarak tüketici ile buluşur.

Pazarlamanın özü insana hizmettir. -Temel Aksoy

Her hâlükârda, şirket, tüketici, müşteri, kullanıcı, katılımcı, hizmet alan, adı her ne olursa olsun önceliğiniz ve varlık sebebiniz insandır. Örneğin, doğal gaz borusu için vida üretirken aslında “insanların sıcak bir yuvada güvende hissetmelerini sağlamak” için çalıştığınızı bilmelisiniz.

Bu yeni saatlerin hiçbir avantajı yok, 100 yıl önce yapılanlar da aynı hızda çalışıyordu. -Henry Ford

Yenilik ve inovasyon yeni çağın gözde kavramları olmakla birlikte, esasen varoluşun başından beri insan hayatına her alanda canlılık, dinamizm ve güç katmışlardır. Yalnız unutulmamalıdır ki, kastedilen her zaman ürün (fayda/fonksiyon) inovasyonu değil, çoğunlukla, hizmet, deneyim, pazarlama veya satış inovasyonudur.

Benimki sadece bir yoğurt firması değil. Bir life-style markası. -Hamdi Ulukaya

Başarılı girişim ve markaların en doğal, sıradan ihtiyaçları karşılarken bile tüketicilerin hislerine hitap ettikleri ve bulundukları hâle, hayatlarına anlam kattıkları görülmektedir. Aksi durumda tahtları hep sallanmıştır.

Hayatımızda var olan markaların sadece %20’sinin refahımıza gerçekten olumlu bir katkısı söz konusu. Markaların %73’ünün ise, yarın piyasadan kalksalar hiçbirimizin umurunda bile olmayacağı ürün ve hizmetleri var. Oysa, insanlar ütopik hayâller peşinde de değil, sadece daha iyi bir hayat istiyorlar. -2013 Anlamlı Markalar Araştırması

Çılgın proje fikirleri aramaya, 2050 yılının dünyasını göz önüne almaya ve çığır açmaya şartlanmamak gerek. Yalın olmak, hayatı kolaylaştırmak, güzelleştirmek ve anlam katmak kâfi. Yeni keşif ve icat şart değil ama var olanların bir ürün veya hizmet konseptinde bir araya getirilerek tüketiciye sunulması şart.

Pek çok basit şey doğru reklamla büyük olay haline gelmiştir. -Mark Twain

Ürün ve hizmetlerinizin işlevi ve değeri her zaman sizin onları hangi amaçla ve ne büyük zorluklarla yarattığınızla orantılı değildir. Çoğunlukla, onları müşterilerinizin gözünde nasıl konumlandırdığınız ve kalplerinde nasıl bir yer edindirdiğinizle ilişkilidir.

Pazarlama ürününüz işe yaramadığında yapılan şeydir. -Edwin Land

Dünyada var olan herkes, her şey, her ilişki ve iletişim, doğası gereği pazarlamanın düşünce ve çalışma alanına girer; yok sayılıp ihmâl edilmesi hemen göze batar. Bir ürünün “kendi kendini satması” ise pazarlamanın oradaki varlığını ve işe yaradığını gösteren en önemli kanıtlardan birisidir. Öte yandan, sihirbaz, cambaz veya animatör olarak işiniz gereği kandırmaca, göz yanılması ve şaşırtmacalar yaratmanız gerekmiyorsa, bu tür etik dışı eylemlerin pazarlamanın değil dolandırıcılığın alanına girdiğini unutmamak gerek.

Patent sahibi olmak anne-babanızın sizinle gurur duymasını sağlayabilir. Ama patentin ürününüzü rakiplere karşı koruyacağını veya piyasada daha fazla tutulmanıza yarayacağını asla düşünmeyin. -Guy Kawasaki

Girişimcilik serüveniniz boyunca cevap bulmanız gereken sorular “buna patent alabilir miyim”, “akademik kariyerime katkısı olur mu”, “bir yarışmada ödül getirir mi”, “yatırımcıların hoşuna gider mi” veya “TÜBİTAK destekler mi” soruları değil. Girişimci olarak doğrulama kriteriniz sadece tek bir soru: Yaptığım şeyin piyasada, müşterinin gözünde bir değeri var mı? İçinizin rahat etmesi sadece bu soruya olumlu yanıt verebilmenize bağlı.

Girişimcilerin bilmesi gereken 3 rakam: 7, 24 ve 365. -Baybars Altuntaş

Makro veriler, genel piyasa raporları, global araştırmalar, istatistikler ve rakamların peşine düşmeyin. Gözünüze hoş gelecek rakamları bir araya getirmeye çalışmayın. Aklınızdaki soru işaretlerini gidermenin tek bir yolu var, çok çalışmak. Siz sadece hedeflediğiniz pazara, hitap ettiğiniz müşterilere ve sizin onlara sunduklarınıza odaklanın.

Karşılaşabileceğiniz paradigma, algılama, uyum ve iletişim kazaları 🙂